२०८२ कार्तिक २५, मंगलबार
अनुसन्धानकर्ताहरूले यो ‘मेगाचिले लुसिफर’ नामक माहुरी पश्चिमी अस्ट्रेलियाको गोल्डफिल्ड्स क्षेत्रमा ब्रेमर रेन्जेजमा मात्र पाइने एक दुर्लभ जङ्गली फूलको अवलोकन गरिरहेका बेला फेला पारेका हुन्। यो क्षेत्र पर्थबाट ४७० किलोमिटर पूर्वमा पर्दछ।
माहुरीको अनुसन्धानमा संलग्न प्रमुख वैज्ञानिकका अनुसार, यो ‘अत्यन्तै विशिष्ट र प्रख्यात सिङ’ भाले माहुरीमा नभई पोथी माहुरीमा मात्र हुन्छ र यसलाई आत्मरक्षाका लागि, पराग वा अमृत सङ्कलन गर्नका लागि वा गुँड बनाउनका लागि रेजिन जस्ता सामग्री जम्मा गर्न प्रयोग गर्न सकिन्छ।
यस अध्ययनकी प्रमुख वैज्ञानिकले आफू नेटफ्लिक्समा सोही नामको शो हेरिरहेका बेला यस माहुरीको नाम ‘लुसिफर’ राख्न प्रेरित भएको बताइन्। उनले यो माहुरीको समूहमा विगत २० वर्षमा फेला परेको पहिलो नयाँ सदस्य भएको पनि थपिन्।
कर्टिन विश्वविद्यालयकी डा. किट प्रेन्डरगास्टले भनिन्, ‘पोथी माहुरीको टाउकोमा अविश्वसनीय साना सिङहरू थिए। जब म यो नयाँ प्रजातिको विवरण लेख्दै थिएँ, म नेटफ्लिक्स शो ‘लुसिफर’ हेरिरहेको थिएँ, र यो नाम ठ्याक्कै मिल्यो। म नेटफ्लिक्स पात्र लुसिफरको पनि ठुलो फ्यान हुँ, त्यसैले नाम राख्न सहज भयो।’
उनका अनुसार ‘लुसिफर’ को अर्थ ल्याटिन भाषामा ‘प्रकाश ल्याउने व्यक्ति’ पनि हुन्छ। यो नाम रैथाने माहुरी प्रजातिको राम्रो संरक्षणको आवश्यकता र लोपोन्मुख बिरुवाहरू कसरी परागसेचित हुन्छन् भन्ने बारेमा थप बुझाइमा प्रकाश पार्ने सन्दर्भमा पनि राखिएको हो।
जर्नल अफ हाइमेनोप्टेरा रिसर्चमा प्रकाशित यस प्रतिवेदनले नयाँ माहुरी प्रजाति र दुर्लभ जङ्गली फूलहरू फेला परेको वरपरको क्षेत्रलाई ‘औपचारिक रूपमा संरक्षित र खाली गर्न नसकिने संरक्षण भूमिको रूपमा गजेटमा प्रकाशित गर्न’ पनि आह्वान गरेको छ।एजेन्सीको सहयोगमा
डा. प्रेन्डरगास्टले भनिन्, ‘नयाँ प्रजाति लोपोन्मुख जङ्गली फूल भेटिएको सानो क्षेत्रमै फेला परेकाले, वासस्थानको गडबडी र जलवायु परिवर्तन जस्ता अन्य खतराका कारण दुवै जोखिममा पर्न सक्छन्।’ उनले धेरै खानी कम्पनीहरूले आफ्नो सञ्चालनको वातावरणीय प्रभाव मूल्याङ्कन गर्दा रैथाने माहुरीहरूलाई समावेश नगरेको पनि उल्लेख गरिन्।
ग्लोरियस मिडिया प्राइभेट लिमिटेड द्धारा संचालित
नवलपुर अनलाइन डट कम का लागि
कम्पनि दर्ता नं. ३०१९९५/०७९/०८०
सुचना तथा प्रसारण द.प्र.नं. ३७६५-२०७९/८०
प्रेस काउन्सिल सु.प्र.नं. ३७५४
गैंडाकोट, नवलपुर
९८४११८१७२६
संचालक: प्रकाश भण्डारी
सम्पादक: अनिता गैरे